Czy pomiar krzywizn kręgosłupa wykonany inklinometrem jest porównywalny z pomiarem wykonanym metodą mory projekcyjnej?
Do oceny krzywizn kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej wykorzystuje się różne metody pomiarowe. W warunkach praktyki fizjoterapeutycznej bardzo często pomiary wykonywane są przy użyciu inklinometru.
Ten sposób pomiaru jest szybki w wykonaniu i powszechnie dostępny. Nie wymaga wysokich nakładów finansowych, co ma znaczenie w codziennej pracy fizjoterapeuty. Z drugiej jednak strony, zastosowanie zaawansowanych urządzeń pomiarowych pozwala na uzyskanie większej ilości obiektywnych danych. Niestety, praca z pacjentem w oparciu o informacje uzyskane z tego typu badań, zazwyczaj związana jest z koniecznością zakupu bardziej specjalistycznego sprzętu.
Czym jest mora projekcyjna? To jedna z technik fotogrametrii.Technika jest dość przystępnie opisana w pracy doktorskiej pani Joanny Chowańskiej.
Streszczenie Czy można zatem przyjąć, że wyniki pomiarów krzywizn kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej uzyskane z zastosowaniem inklinometru są porównywalne z wynikami pomiarów krzywizn kręgosłupa wykonanych przy użyciu sprzętu do metody fotogrametrycznej? Na to pytanie starali się odpowiedzieć badacze w zespole kierowanym przez Katarzynę Walicką-Cupryś. W pracy „Concurrent validity of photogrammetric and inclinometric techniques based on assessment of anteroposterior spinal curvatures“ opublikowanej w European Spine Journal starali się ocenić korelację pomiędzy wartościami parametrów przednio-tylnych kręgosłupa zarejestrowanymi obiema metodami pomiarowymi.
Autorzy przeprowadzili pomiary na grupie 50 zdrowych kobiet w wieku od 50 do 70 lat. U wszystkich badanych osób pomiary przeprowadzono tego samego dnia, najpierw stosując inklinometr grawitacyjny wyprodukowany przez firmę Suunto z Finlandii, a następnie wykorzystując fotogrametryczną metodę mory projekcyjnej używając urządzenia MORA 4 Generation System firmy CQ Elektronik System z Polski. Wszystkie pomiary prowadzone byłby przez tego samego fizjoterapeutę, z wieloletnim doświadczeniem w stosowaniu obydwu metod pomiarowych. Pomiary przeprowadzono w postawie habitualnej. Zarejestrowano wartości pomiarów kąta lędźwiowo-krzyżowego (ALFA), piersiowo-lędźwiowego (BETA) i górnego piersiowego (GAMMA), lordozy lędźwiowej (LLA), kifozy piersiowej (TKA). Analizę statystyczną oparto na analizie różnic pomiędzy wynikami zarejestrowanymi w trakcie dwóch sposobów pomiaru oraz na analizie regresji dla sprawdzenia czy korelacja pomiędzy tymi dwoma sposobami pomiarów jest liniowa. Dodatkowo, wartości różnic pomiędzy pomiarem przeprowadzonym metodą fotogrametryczną i inklinometrem przedstawiono wykorzystując wykres Blanda-Altmana. Dla wszystkich zarejestrowanych wartości kątów nie odnotowano statystycznie istotnych różnic pomiędzy pomiarami prowadzonymi dwoma różnymi sposobami (p<0.05, test U Manna-Whitneya, table 2 w oryginalnej pracy). Wyniki regresji liniowej był statystycznie istotne dla kąta BETA. Wartość tego parametru wyniosła 0,24 co oznacza, że gdy kąt BETA zwiększył się o 1 stopień na inklinometrze, to w pomiarze fotogrametrycznym zwiększył się o 0,24 stopnia. We wszystkich miejscach pomiaru krzywizn kręgosłupa (kąty ALFA, BETA, GAMMA, LLA, TKA) 95% zarejestrowanych wartości kątowych zawierało się pomiędzy dwiema liniami oznaczającymi statystycznie potwierdzoną zgodność (Fig. 5-9 w oryginalnym tekście)
Na podstawie przeprowadzonych badań można przyjąć, że oba sposoby prowadzenia pomiarów pozwalają na uzyskanie porównywalnych wyników, z zachowaniem ostrożności przy porównywaniu wyników kąta BETA. Pozostaje liczyć na to, że autorzy opublikują także dane dotyczące powtarzalności pomiarów prowadzonych z wykorzystaniem tych dwóch pomiarów, które pozwolą na ocenę zgodności wewnątrz- i między-osobniczej. Taka analiza umożliwiłaby weryfikację czy jest możliwe zastosowanie tych dwóch sposobów pomiarów dla porównania wyników oceny krzywizn kręgosłupa prowadzonych w różnych ośrodkach przez różne osoby; co w dobie badań wieloośrodkowych ma kluczowe znaczenie.